สืบค้นจากหนังสือหรือในระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ต เรื่องแบบจำลองการพัฒนาหลักสูตร
แบบจำลองการพัฒนาหลักสูตร
โอลิวาเป็นคนแรกที่ใช้คำว่าแบบจำลอง
(Model) ในการพัฒนาหลักสูตร
จะมีการกำหนดกรอบแนวคิดและเกณฑ์ที่ใช้ในการปรับปรุงหลักสูตร
โดยที่แบบจำลองจะต้องแสดงองค์ประกอบต่างๆ ดังนี้
1.องค์ประกอบหลักของกระบวนการ
2.การปฏิบัติที่ชัดเจน
3.ความสัมพันธ์ระหว่างหลักสูตรและการสอน
4.จุดมุ่งหมายเฉพาะที่แตกต่างระหว่างหลักสูตรและการสอน
5.การแสดงความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบที่เกี่ยวข้อง
6.วัฎจักรความสัมพันธ์ไม่เพียงแต่แสดงนัยลำดับขั้นตอน
7.เส้นแสดงการให้ข้อมูลย้อนกลับ
8.ความเป็นไปได้ที่จุดเริ่มต้นที่ตำแหน่งใดก็ได้ในวงจร
9.ความเป็นเหตุเป็นผลและความแน่นอนภายในแบบจำลอง
10.ให้ความคิดที่มีความเรียบง่าย
11.องค์ประกอบแสดงความสัมพันธ์ในรูปแบบไดอะแกรมหรือแผนภาพ
ประการสำคัญแบบจำลองการพัฒนาหลักสูตรจะต้องทำหน้าที่
1) ให้คำแนะนำการติดตามของระบบและ
2) ให้กรอบแนวคิดในการอธิบายองค์ประกอบของกระบวนการในการปรับปรุงหลักสูตร
กระบวนการพัฒนาหลักสูตรตามแนวคิดแบบจำลอง
SU Model
กระบวนการพัฒนาหลักสูตร (สามเหลี่ยมใหญ่)
จะประกอบด้วยขั้นตอนในการจัดทำหลักสูตร
(สามเหลี่ยมเล็กๆ 4 ภาพ)
โดยประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ดังนี้
สามเหลี่ยมแรก เป็นการวางแผนหลักสูตร
(Curriculum Planning) อาศัยแนวคิดการพัฒนาหลักสูตรของไทเลอร์ คำถามที่หนึ่งคือ มีจุดมุ่งหมายอะไรบ้างในการศึกษาที่โรงเรียนต้องแสวงหา
เพราะว่าหลักสูตรต้องมีจุดมุ่งหมายที่ชัดเจน เพื่อนำไปวางแผนหลักสูตร
มีการกำหนดจุดหมายของหลักสูตร
สามเหลี่ยมรูปที่สอง เป็นการออกแบบ (Curriculum
Design) ซึ่งจะนำจุดหมายและจุดมุ่งหมายของหลักสูตร
มาจัดทำกรอบการปฏิบัติ
หลักสูตรที่จัดทำขึ้นจะมุ่งพัฒนาผู้เรียนให้ได้รับการพัฒนาตามกระบวนการของหลักสูตร
และหรือมีผลสัมฤทธิ์ตามเจตนารมณ์ของหลักสูตร สอดคล้องกับคำถามที่สองของไทเลอร์ คือ
มีประสบการณ์ศึกษาอะไรบ้างที่โรงเรียนควรจัดเพื่อให้บรรลุจุดมุ่งหมายในการศึกษา
การออกแบบหลักสูตรมีสาระสำคัญทั้งในด้านกระบวนการ และด้านการพัฒนาผู้เรียน
หรือการออกแบบหลักสูตรมุ่งเน้นความรู้ตามหลักสูตรหรือเนื้อหาสาระ
และผลผลิตของหลักสูตร
การออกแบบหลักสูตรก็เพื่อให้มีกิจกรรมหรือประสบการณ์ที่ตอบสนองจุดหมาย (aim)
และจุดมุ่งหมาย
(goal) ของหลักสูตร
สามเหลี่ยมรูปที่สาม
เป็นการจัดระบบหลักสูตร (Curriculum Organize) ซึ่งจะสังเกตเห็นว่ารูปสามเหลี่ยมนี้กลับหัวคล้ายเงาสะท้อนของสามเหลี่ยมรูปแรก
ในทางปฏิบัติการจัดระบบหลักสูตรเพื่อให้ตอบสนองการวางแผนหลักสูตร
สอดคล้องกับคำถามที่สามของไทเลอร์ คือจัดประสบการณ์เรียนรู้อย่างไรให้มีประสิทธิภาพ
ในที่นี้การจัดระบบหลักสูตรให้ได้ประสิทธิภาพมีความหมายรวมถึง
การบริหารจัดการหลักสูตรและการจัดการเรียนรู้ กล่าวคือ
กระบวนการบริหารที่สนับสนุนการจัดประสบการณ์เรียนรู้ ที่มีประสิทธิผลมีประสิทธิภาพ
รวมถึงการนิเทศการศึกษา การนิเทศการสอนจะมีบทบาทสำคัญเพื่อให้ผู้เรียนได้เรียนรู้และบรรลุวัตถุประสงค์ของหลักสูตร
สามารถนำความรู้ที่ได้ไปใช้ในการอยู่ร่วมกันในสังคม
สามเหลี่ยมรูปที่สี่ การประเมิน (Curriculum
Evaluation) เป็นการประเมินทั้งระบบหลักสูตรและผลการเรียนรู้ตามหลักสูตร
สอดคล้องกับคำถามที่สี่ของไทเลอร์ คือ
ประเมินประสิทธิผลของประสบการณ์ในการเรียนอย่างไร เพราะว่าการประเมินผลการเรียน
ความรู้และการจัดการเรียนการสอนจะทำให้นักเรียนได้ความรู้ที่สามารถนำไปใช้ในสังคม
การสร้างแบบจำลองการพัฒนาหลักสูตรตามแนวคิด
SU Model
SU
Model คือ
แบบจำลองการพัฒนาหลักสูตร ซึ่งมีลำดับขั้นในการสร้างแบบจำลองดังนี้
พื้นฐานแนวคิดและที่มาของแบบจำลองการพัฒนาหลักสูตร
SU model เป็นองค์ความรู้ที่มีคุณค่าอย่างยิ่ง
เพราะได้รับการพัฒนามาจากสามเหลี่ยมมุมบนซึ่งเป็น
สัญลักษณ์ของคณะศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยศิลปากร โดยสามเหลี่ยมมุมบนมาจากการที่
มล.ปิ่น มาลากุล อธิการบดีและรักษาการคณบดีคณะศึกษาศาสตร์
ได้ให้แนวนโยบายการพัฒนานักศึกษา มุ่งเน้นให้การศึกษา 3 ส่วน คือ จริยศึกษา
เป็นการอบรมศีลธรรมอันดีงาม พุทธิศึกษา ให้ปัญญาความรู้ และพลศึกษา
เป็นการฝึกหัดให้เป็นผู้มีร่างกายสมบูรณ์ แนวคิดดังกล่าวนี้เมื่อนำมาพิจารณาถึงเป้าหมายการศึกษา
ที่มุ่งการเป็นคนดี คนเก่ง และมีความสุข
เมื่อนำมาปรับใช้กับเป้าหมายในการพัฒนาหลักสูตร จะได้ว่า
เป้าหมายของหลักสูตรที่มุ่งให้ความรู้ (knowledge) ก็คือมุ่งให้ผู้เรียนเป็นคนเก่ง
เป้าหมายของหลักสูตรที่มุ่งพัฒนาผู้เรียน (learner) ก็คือมุ่งให้เป็นคนดี
และเป้าหมายของหลักสูตรที่มุ่งสังคม (society) ก็มุ่งหวังให้สังคมเป็นสุข
ซึ่งกระบวนการพัฒนาหลักสูตรให้ความสำคัญกับพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรในที่นี้จะประกอบไปด้วย
3 ด้าน นั่นคือ ด้านปรัชญาการศึกษา ด้านจิตวิทยา และด้านสังคม ซึ่งแต่ละด้านก็จะมีปรัชญาแต่ละชนิดกำกับ
มีการพัฒนาจากรูปสามเหลี่ยมที่นำไปสู่การวางแผนหลักสูตร การออกแบบหลักสูตร
การนำหลักสูตรไปใช้ และการประเมินหลักสูตร
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น